Alle infoposts over richtlijnen om je vogel goed te kunnen verzorgen.
- 3 manieren van aandacht geven
- Badderen of douchen met je pyrr!
- Nachtrust
INFOPOST DE 3 MANIEREN VAN AANDACHT GEVEN
Iedereen die een papegaai heeft of wil nemen moet gewoon weten, ze kosten nog meer aandacht dan geld! Zelfs met gaaienvriendjes heeft een tamme papegaai een goed aantal uur aandacht per dag nodig om gelukkig te blijven. Of tam!
40 uur per week werken maakt genoeg aandacht geven aan veel soorten papegaaien eigenlijk heel lastig. Gelukkig wel mogelijk nog steeds :) En de kleintjes bewijzen regelmatig nog beter dan de grote om een goeie gaai te zijn voor de werkende mens.
Het doel van deze informatie is om de beginnende eigenaar een idee te geven waar ze aan beginnen, en misschien nog wat leuke info voor de algemene eigenaar om eventueel nog wat bij te leren van hoe ze bezig zijn :)
Er zijn verschillende manieren van aandacht geven aan je gaai, waar een balans tussen vinden heel handig kan zijn.
Je kan het simpel in 3 manieren opdelen: Directe aandacht, indirecte aandacht en casual ofwel terloopse aandacht.
Met directe aandacht bedoelen we de aandacht waarbij je echt intensief bezig bent met je papegaai, 1 op 1. Geen andere dieren die aandacht vragen, geen tv waar je naar kijkt, echt directe aandacht. Hieronder vallen zeker de knuffel momentjes, het kriebelen in t nekje.. Maar ook zeker samen trainen van trucjes, handelingen, vliegoefeningen... Of gewoon even lekker gek doen!
Gemiddeld zeggen we dat je zo een kwartier per dag bezig moet zijn met je papegaai direct! Soms heb je t nou eenmaal druk.. Maar een uur of meer is natuurlijk ultiem. Gelukkig is het praktisch onmogelijk altijd directe aandacht te geven, want teveel is ook niet goed!
Met indirecte aandacht moet je denken aan de aandacht die je gaai krijgt terwijl hij gewoon zijn of haar ding doet in dezelfde ruimte. Een simpele aai over de bol, een hallo wat doe je, een pitje voor t brave zelf spelen als je langsloopt.. Of gewoon afentoe een fluitje, geluidje of woordje richting je gaai als ie lekker z'n ding zit te doen op zn speeltuin of kooi. Ook begroeten als je binnenkomt en weggaat valt hieronder! Het is eigenlijk een regelmatige positieve bekrachtiging van goed gedrag ook! Dit is voor de papegaai ook een constante geruststelling en natuurlijk gedrag, in het wild heeft een flock (groep papegaaien) ook allemaal speciale roepen naar elkaar zodat ze altijd weten waar ze zijn en dat ze nog bij elkaar zijn, dat het goed gaat en tevreden zijn. Dit groepsgedrag is een belangrijk onderdeel nog van de gaai ook in de huiskamer. Indirecte aandacht genoeg geven kan hierdoor ook helpen tegen of nog beter het helpen voorkomen van probleemgedrag.
Met casual of terloopse aandacht doelen we op de aandacht die je vogel krijgt terwijl je je eigen ding doet en wel samen zit. De vogel kan hierbij op de bankleuning zitten, op je knie, arm, of op de nodige speelplek die in de buurt staat! Het is anders dan direct aandacht, omdat de aandacht niet volledig gefocust is op elkaar. Jij kan tussendoor tv kijken, een boek lezen, de vogel spelen met een voetspeeltje of knabbelen op een stokje. Ook kan je hieronder de tijd samen vatten als je bijvoorbeeld afwast of de was op hangt en de vogel gezellig toekijkt vanaf zijn plekje en een beetje zijn eigen ding doet. Iedereen weet wel dat ze graag helpen ook haha. Deze wisselwerking is ook wat je zoekt. Samen op de bank zitten, je eigen dingetje doen en ook afentoe met elkaar bemoeien. Het o zo leuke mamma mn speeltje ligt op de grond spelletje, een kroeltje her en der, beloninkjes voor het braaf zijn ;) Wederom is dit soort aandacht niet bizar tijdrovend, en kan weer gedragsproblemen voorkomen. Als je papegaai genoeg aandacht krijgt (maar ook niet teveel) hoeft deze ook geen extreem gedrag te uiten om die aandacht te krijgen!
Ook hier komt dat natuurlijk gedrag van de flock weer kijken. Ze hoeven niet perse constant bezig te zijn met elkaar, maar de terugkoppeling dat ze weten dat ze erbij horen is wel iets wat ze zoeken.
Verschillende onderzoeken lieten zien dat een gaai gemiddeld 3 uur aandacht per dag vereist. Hieronder valt zowel de directe als terloopse aandacht. Als je nagaat dat de directe aandacht zo een uurtje over de dag is, de rest gewoon terwijl jij ook je ding doet via casual aandacht, heb je al snel een tevreden gaai zitten!
Hierbij is het gewoon ook key ze te leren zichzelf te vermaken op hun aangewezen plekjes. Knuffelen is leuk, maar hoort absoluut geen prioriteit te hebben. Zichzelf vermaken en echt vogel zijn is wat je van je vogel als eerste zou willen zien. Dit resulteert in een blije papegaai die op een goede en leuke manier de zo nodige aandacht krijgt, en ook nog op een vrij makkelijke manier voor ons, meer dan genoeg aandacht!
INFOPOST BADDEREN OF DOUCHEN MET JE PYRR!
Pyrrhura's zijn zoals wel meer gaaitjes, gek op badderen! Sommige gaan wel meerdere keren per dag in hun waterbak/badje.
Badderen is ook super gezond voor ze gelukkig. Het houd de veren in goede conditie, maar ook het huidje. Door het badderen worden ze natuurlijk schoon gespoeld van stof, huidcellen, oud vet en viezigheid, hardnekkig vuil geweekt voor de volgende poetsbeurd. En door het badderen word dat natuurlijk poets gedrag extra gestimuleerd en worden de veren goed onderhanden genomen. Ook met de natuurlijke oliën die onze pyrrs over hun veren uitsmeren, een goed verenpak is dan ook goed waterproof! Die vettige olie komt uit de stuitklier! Dit is dat kleine witte veertje boven aan de staart, daaronder bevind zich de klier :) Als ze poetsen ze je ze ook wel met snavel daarover heen gaan en dan de veren verder insmeren! Deze substantie houd niet alleen je vogel waterproof, maar zorgt er ook voor dat de veren/huid in goede conditie blijven. Niet onbelangrijk dus!
Allemaal vrij logisch, maar natuurlijk badderen wij mensen heel anders dan gaaien. Douchen is toch wel iets wat we dagelijks doen, en samen met je gaai douchen is ook zeker een leuke bezigheid die de band kan versterken (mits deze het leuk vind haha, soms even wennen). Natuurlijk is hoe wij douchen niet zoals gaaien in de natuur douchen, iets waar we wel bij stil moeten staan... Daarom wat tips en tricks om bij stil te staan als je weer gaat douchen met je gaai o.d.!
- Gebruik nooit producten zoals shampoo o.d.! Dit is slecht voor de huid en die natuurlijke olien die ons vogeltje waterproof maar ook beschermt houd. Wat je wel kan gebruiken is pure natuurlijke aloe vera, bijvoorbeeld die speciaal voor dieren/gaaien van Forever living. Of aloe van de Tuinen. Dit houd het huidje soepel en is geen probleem voor de gaai zn veren/vetten. Helpt ook goed met de rui!
- Laat ze niet 's avonds badderen of douchen!! Vogels gebruiken al veel energie om warm te blijven, en snachts nog meer. Als ze nat zijn is het heel zwaar voor ze warm te blijven als ze gaan slapen! Dit kan leiden tot ziekte. Plus, het is gewoon kouder savonds vaak, je wilt je vogel niet voor niks kou laten leiden toch.
- Let op met zieke / zwakkere vogels. Droog worden, poetsen, het kost veel energie. Een zieke vogel moet al helemaal al zn energie kunnen wenden tot beter worden, niet tot warm zien te blijven wanneer ook nog nat.
- Douche je vogel niet met warm of zelfs heet water! Dit is slecht voor die olie op de veren. Warm water stript dat gewoonweg van het verenpak af, maakt het lastiger voor de vogel het bij te houden. Zo gaat de kwaliteit vd veren achteruit. Kamertemperatuur of lauw water is veel beter! Sommige willen zelfs het liefst koud. Dus samen douchen, niet je vogel onder die warme straal van jou. Zet het lauw of laat ze genieten van druppels van jou af, of sproei ze terwijl je douched!
- Sproeien is een goede manier om ze ook te douchen. Neem een planten spuit of vernevelaar voor bijv reptielen mee onder de douche, zet ze neer op hun doucheplek (bijvoorbeeld een douchestok) en geniet samen van een natuurlijke douchesessie! Zo'n nevelaar of sproeier is een vrij natuurlijke ervaring voor ze, helemaal in vergelijking tot zo een zware straal uit een douchekop. Sproei wel van bovenaf op ze, en niet recht in t bekkie, dat word vaak niet gewaardeerd.
- Je vogel door en door natmaken is vooral in de zomer een aantal keer per week geen probleem (dus niet savonds he!). Bedenk de natuurlijke manier van badderen wel, ze worden zelden doorweekt in de natuur. De reden waarom ik het met ons niet zo stoffige vogelsoortje wel beperkt tot wanneer hij dit zelf doet!
Winter kan t wat gevaarlijker zijn ivm met lang nat en kou. Je merkt ook snel dat ze in de zomer sneller drogen dan winter.
- Badderen is super voor de ruiende vogel. Het water kalmeert de huid en verzacht de kokertjes waar de groeiende veren inzitten, zodat de vogel de kokertjes die niet meer nodig zijn ook makkelijk kunnen verwijderen! Scheelt weer geprik.
- De vochtigheid van badderen en douchen word ook zeker gezien als een voordeel op luchtwegen. Sowieso kunnen ze de neusgaatjes even goed schoonspoelen van al het stof van zichzelf, verminderd het spoelen sowieso de ophoping van stof in de veren en overbodig inademen weer vd vogel, de vochtige lucht dringt ook door in de luchtzakjes. Ook wij mensen vinden dat geen slechte ervaring, denk aan stomen bij verkoudheid:)
- Gebruik geen fohn. Dit beschadigt de veren en de huid van je vogel! Tevens bevatten sommige oudere fohn telfon, wat een schadelijke damp kán afgeven. Maar de beschadiging is eigenlijk al reden genoeg.
- Dep de vogel hooguit even droog met keukenrol of een klein handdoekje. Laat ze vooral niet erin zitten, dit houd ze alleen maar vochtig en stelt hun natuurlijk gedrag uit zoals het poetsen, wat alle veertjes weer verzorgt en mooi klaar legt.
- Dwing ze nergens toe. Soms voelt een gaai ook gewoon aan dat z'n lichaam een bad niet aan kan (ziekjes of niet zo lekker gewoon). Kijk altijd goed hoe ze reageren en doen!
- Let op met babies, ze zijn nog lerende met lijfjes, een jonge vogel helemaal doorweekt maken kan problemen geven!
Houd je vogel niet van douchen met jou? en ook niet van badderen zelf?
Stoom in de douche is ook hydraterend, zet ze lekker erbij terwijl je warme douche neemt! Soms krijgen ze ook gewoon door dat het wel leuk is, na een paar keer genieten van stoom!
Of zet een bak sla en andere bladgroentes neer, goed nat. Hier kunnen ze ook heerlijk in rommelen en badderen! Een hele natuurlijke manier die sommige geweldig vinden.
Bij mij werkt het ook om een beetje te spetteren in een grote bak water. Het spetteren triggert ze om mee te gaan doen met het badderen!
Schrik niet als ze gaan rillen. Dit zijn de spieren die ze gebruiken om droog te worden, die ze hard laten bewegen. Dit creëert lichaamswarmte! Niet zozeer omdat ze het koud hebben dus, gewoon om te helpen drogen!
NACHTRUST
Eigenlijk wordt de nachtrust voor onze vogelvriendjes zwaar onderschat. Vooral veel werkende mensen denken vaak dat de tijd die ze samen kunnen spenderen veel belangrijker is dan de vogel gewoon op tijd laten slapen. Want ja, anders zie ik mn vogel maar 2 uurtjes op een dag!
Niet iedereen kan 12 uur slaap voor hun gaaitje halen, we werken, we hebben kids.. 10u slaap of zelfs maar 9 of 8 kan ook prima werken. Het is inschatten of wat je hebt werkt, en altijd bedenken dat er een punt kan zijn dat wat je doet niet meer werkt (denkende aan hormoon-periodes). Ze zijn net zo verschillend als ons. Uit onderzoekjes is wel gekomen dat, kijkent naar de natuur vooral met onze grote parkieten, 10 tot 12 uur wel een gewenste tijd is. Vooral voor vogels die overdag veel worden gestimuleerd. Extreem schreeuwen, bijten en hormonaal gedrag wordt vaak ook duidelijk minder wanneer die 10, liefst 12 uur donkere tijd wordt gehaald!
Lichamelijke en geestelijke voordelen
Slaap is wel degelijk belangrijk, voor zowel de geestelijke als lichamelijke gezondheid. Niet anders dan voor ons mensen dus! Een vogel met slaaptekort kan het psychologisch echt wat zwaarder hebben, niet eens perse echt merkbaar voor ons. Persoonlijk merk ik, als ik weet dat mijn Murphy een slechtere nachtrust heeft gehad wat vooral vaak voorkomt wanneer de dagen langer worden, het trainen merkbaar slechter gaat. Minder concentratie en focus en hij is het snel zat.
Wij zelf kunnen ook erg naar in ons velletje gaan zitten wanneer we dag in dag uit eigenlijk minder slapen dan ons lichaam en geest wenst. Maar wij en zo ook vogels raken er vaak helaas aan gewent. Die gewenning betekent niet dat dit gezond is! We zitten nog steeds met een merkbaar slaaptekort. Meer slaap halen wordt alleen steeds lastiger, maar doet ons merkbaar goed als we er toch voor gaan.
Slaap geeft ons niet alleen energie, het doet ook veel in het lichaam zelf. Tijdens de slaap zijn onze cellen actiever, vernieuwen zichzelf. Zo ook met vogels. Wij krijgen een doffe huid, en hun kunnen ook zichtbare huid/veer-problemen krijgen met slaaptekort. Daarnaast, slaap houdt ons allemaal letterlijk gezond, het helpt met een sterk immuunsysteem en houd je hele lichaam gezond en sterk. Slaap is het moment dat zowel lichaam als geest kunnen opladen.
Veel mensen, en ook vogelartsen, zien grote veranderingen in de algemene gezondheid als de vogel meer slaap krijgt. Niet alleen met plukkende vogels, ook met vogels die er gewoon niet helemaal fit bij zitten of niet fit ogen.
‘’Slaapkamer’’
Je leest het wel vaker, mensen met een aparte kooi in een aparte kamer. Ja, dat is een super oplossing! Vogels slapen in de natuur ook op een andere plek dan dat ze leven en veel zullen het dus ook waarderen. Een aparte kamer met of zonder aparte kooi om in te slapen is ook een heel mooie optie. Zo weet je zeker dat je gaai een goede nachtrust heeft in een donkere kamer met niet tot weinig storingen. Helaas, we hebben niet allemaal dat geluk! Daarom lees je ook wel eens over een doek over de kooi. Nee, niet als straf met schreeuwen (dat is toch nutteloos aanpakken van gevolg in plaats van oorzaak) maar als hulp voor een betere nachtrust. De kooi in de meest rustige hoek, met een doek tegen lichtinval van tv of lampen en iets meer rust tegen bewegingen. Veel vogels leren ook prima slapen in een woonkamer, een soort van gewenning. Ook zonder doek. De een heeft een donker blokje en geen eens een doek nodig, andere hebben een baasje die genoeg uren uit de woonkamer blijft om de gaai een goede nachtrust te geven. Ze zitten nou eenmaal in een huiskamer, en raken ook wel gewend aan situaties. Je kan zelf het beste inschatten of het nou goed gaat met dat slapen of niet zo lekker. Een erg bijtgrage, schreeuwerige of hormonale vogel kan je aan het denken zetten..
Slaaptekort
Hoe zou je nou een slaaptekort kunnen herkennen? Je kan hierbij aan een paar puntjes denken: hyperactief, sacherijnig, erg angstig of juist agressief, vervelende moodswing, schreeuwerig en bijterig. Sommige gedrags probleempjes zijn zelfs simpel op te lossen met die paar uurtjes slaap vervangen door een solide 10 tot 12 uur! Vaak is het een beetje vergelijkbaar met kids haha, een kind die te kort slaapt is ook niet even leuk gedurende de dag..
En het slapen overdag is echt niet te vergelijken met een gezonde nachtrust. Elke vogel slaapt ook overdag, dus het is niet een extra rust momentje. Zelfs in het wild staan er rustige tukjes op het schema. Overdag kunnen ze dus eigenlijk niks inhalen, omdat ze dan ook al hun nodige tukjes te doen hebben! We weten ook allemaal wel dat overdag vaak te veel gebeurt, geluiden, licht, om echt goed te slapen.
Dus, heb je het idee dat je vriendje niet lekker in z’n vel zit, met gedragsproblemen kampt, slaaptekort heeft of om andere redenen gewoon wel wat meer slaap kan gebruiken? Dan zit je er misschien wel niet helemaal naast. Goede nachtrust is net zo gezond voor gaaitjes als voor ons!